PvdA-GroenLinks en NSC doen een oproep aan de Nederlandse overheid om meer te kiezen voor cloud- en communicatiediensten van Nederlandse of Europese herkomst in plaats van Amerikaanse aanbieders. Deze oproep komt voort uit de zorgen over de dominantie van Amerikaanse techgiganten op de internationale cloudmarkt en de mogelijke risico’s die dit met zich mee brengt voor de nationale veiligheid en digitale soevereiniteit van Nederland. De partijen hebben hun voorstellen vastgelegd in een initiatiefnota.

### Marktconcentratie Amerikaanse Techbedrijven

De mondiale cloudmarkt wordt momenteel beheerst door drie grote Amerikaanse spelers: Amazon, Google en Microsoft. Microsoft heeft een marktaandeel van 40-45%, Amazon volgt met 30-35%, en Google heeft ongeveer 5-10% marktaandeel. Europese en Nederlandse alternatieven spelen daarentegen een marginale rol in deze sector. Six Dijkstra (NSC) en Kathmann (PvdA-GroenLinks) benadrukken in hun initiatiefnota dat dit een zorgwekkende situatie is. Ze wijzen erop dat deze bedrijven verplichtingen hebben onder de Amerikaanse wetgeving, wat potentieel risicovol kan zijn bij politieke instabiliteit in de Verenigde Staten.

### Kwetsbaarheden en Gevolgen voor Nederland

De afhankelijkheid van deze Amerikaanse bedrijven brengt aanzienlijke kwetsbaarheden met zich mee voor Nederland. Het continu kiezen voor dezelfde Amerikaanse cloudproviders kan leiden tot een kennis- en kunde-uitstroom weg van de lokale infrastructuur. Dit betekent dat cruciale data wordt beheerd door bedrijven met belangen buiten Europa, wat leidt tot een verlies van controle en mogelijk zelfs macht over het digitale domein.

Bovendien is er het risico dat lokale alternatieven steeds minder kans krijgen om te concurreren, waardoor op termijn de Nederlandse en Europese cloudindustrie in zijn geheel zou kunnen verdwijnen. Dit kan negatieve effecten hebben op de nationale veiligheid, kennispositie en het economische verdienvermogen van Nederland.

### Voorstellen van NSC en PvdA-GroenLinks

Kathmann en Dijkstra pleiten daarom voor een “Nederlands waar mogelijk, Europees waar noodzakelijk” benadering als het gaat om het kiezen van cloudleveranciers. Dit zou de nationale en Europese digitale soevereiniteit moeten versterken.

### Oprichting van Rijksmaildienst en Rijkschatdienst

Naast het bevorderen van de keuze voor Nederlandse clouddiensten, trekken de Kamerleden ook een lans voor de oprichting van een Rijksmaildienst en een Rijkschatdienst. Gebleken is dat sommige departementen zoals Algemene Zaken en Defensie hun eigen communicatiesystemen beheren. Deze systemen zouden kunnen worden opgeschaald naar een algemene Rijksmaildienst, waardoor communicatiestrategieën en archieven beter in eigen beheer blijven.

Het creëren van deze interne communicatiediensten zou een betrouwbare en veilige manier zijn om emailverkeer binnen en met de Rijksoverheid weg te halen uit de publieke cloud, en in eigen controle te houden. Daarbij sluit dit voorstel aan bij de motie-Palmen, die een verkenning naar een eigen chatapplicatie voor ministers en ambtenaren onderstreept. Het doel is om zo tot een soevereine Rijkschatdienst te komen.

### Conclusie

De initiatiefnota van Dijkstra en Kathmann levert een belangrijke bijdrage aan de discussie over digitale soevereiniteit en nationale veiligheid van Nederland. Door bewuster te kiezen voor Nederlandse of Europese aanbieders, kan Nederland meer grip houden op de eigen digitale infrastructuur en zich wapenen tegen potentiële risico’s uit het buitenland. De oproep tot het oprichten van een Rijksmail- en Rijkschatdienst biedt daarnaast concrete stappen om de communicatie binnen de overheid veiliger en zelfstandiger te maken.


Bron: Security.nl